Bàn thờ gia tiên là nơi linh thiêng nhất trong mỗi gia đình Việt, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên Đán – thời điểm sum họp, tưởng nhớ tổ tiên và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc không chỉ thể hiện nét đẹp văn hóa truyền thống mà còn mang những ý nghĩa tâm linh sâu sắc, gắn liền với mong ước về một năm mới bình an, tài lộc. Trong bài viết này, hãy cùng Đồ Đồng Dung Quang Hà tìm hiểu cách bày trí bàn thờ chuẩn phong tục, hợp phong thủy và những điều kiêng kỵ cần tránh để đón Tết một cách trọn vẹn nhất.
>>>> XEM NGAY: 100+ Bộ đồ thờ bằng đồng đẹp, chất lượng, giá tốt nhất
1. Bàn thờ ngày Tết miền Bắc gồm những gì?
Đối với người miền Bắc, bàn thờ ngày Tết được bày trí kỹ lưỡng, hài hòa, vừa giữ được truyền thống lâu đời vừa thể hiện sự mong cầu những điều tốt đẹp cho năm mới. Vậy bàn thờ ngày Tết miền Bắc cần chuẩn bị những thứ như sau:
1.1. Mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả là một phần không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên ngày Tết, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự hạnh phúc, sung túc và ước mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Ở miền Bắc, mâm ngũ quả thường được bày biện với các loại quả như: chuối, bưởi, đào, hồng, quất. Theo phong thủy ngũ hành, mâm ngũ quả đại diện cho ngũ phúc: Phúc, Lộc, Thọ, Khang, Ninh. Cách sắp xếp mâm ngũ quả cũng cần tinh tế, tạo sự hài hòa và cân đối để tăng thêm vẻ đẹp trang nghiêm cho bàn thờ.
1.2. Đồ trang trí bàn thờ ngày Tết
Bên cạnh mâm ngũ quả, việc trang trí bàn thờ ngày Tết cũng rất quan trọng, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên. Trước tiên, cần vệ sinh sạch sẽ các vật phẩm trang trí trước khi đặt lên bàn thờ. Các món đồ trang trí thường bao gồm:
- Cây nến, cây đèn (hiện nay thường thay thế bằng đèn điện để tiện lợi và an toàn).
- Lọ hoa cắm các loại hoa Tết như hoa đào, hoa cúc, hoặc hoa lay ơn.
- Cây vàng bạc, cây tài lộc, mang ý nghĩa cầu may mắn, tài lộc cho gia đình.
Các vật phẩm cần được sắp xếp gọn gàng, hợp lý để dành đủ không gian cho mâm cơm cúng và các đồ cúng khác. Việc trang trí không chỉ làm tăng vẻ đẹp trang trọng cho bàn thờ mà còn tạo cảm giác ấm cúng, sum vầy trong ngày Tết.
1.3. Mâm cơm cúng gia tiên
Mâm cơm cúng là “mảnh ghép” cuối cùng để hoàn chỉnh bàn thờ ngày Tết. Đây là cách thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên, cầu mong một năm mới bình an. Mâm cơm cúng miền Bắc thường bao gồm những món ăn truyền thống như:
- 01 con gà trống luộc nguyên con, cánh chắp ngược.
- 01 đĩa xôi, thường là xôi gấc đỏ, tượng trưng cho may mắn.
- 01 chiếc bánh chưng biểu tượng của đất, thể hiện sự vuông tròn, no đủ.
- 01 đĩa thịt lợn luộc đơn giản nhưng ý nghĩa.
- 01 đĩa rau xào, bổ sung màu sắc và dinh dưỡng.
Việc bày biện mâm cơm cúng cần chỉn chu, sạch sẽ và trang nghiêm, thể hiện tấm lòng hiếu lễ đối với ông bà tổ tiên trong dịp Tết cổ truyền.
>>>> THAM KHẢO NGAY: 80 Bộ ngũ sự bằng đồng đẹp nhất, chất lượng, giá tốt
2. Cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc
Dưới đây là những cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc chuẩn nhất mang đến may mắn, tài lộc cho gia đình:
- Đặt bát hương chính giữa: Ở khu chính giữa bàn thờ là bát hương, tượng trưng cho sự kết nối giữa con cháu với ông bà tổ tiên. Phía trên bát hương thường có cây trụ để cắm vòng hương, tạo nên sự trang nghiêm. Hai bên bát hương chính là hai bát hương nhỏ hơn, tạo thành thế tam tài (Thiên – Địa – Nhân), mang ý nghĩa hài hòa giữa trời, đất và con người. Hai bên bát hương, bạn đặt đèn dầu hoặc đèn điện, tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời, thể hiện sự cân bằng âm dương, cầu mong gia đình luôn ấm áp và đầy đủ ánh sáng hạnh phúc.
- Đặt lọ hoa và các vật phẩm thờ cúng: Lọ hoa được đặt bên trái bàn thờ, và chỉ nên sử dụng hoa tươi như: hoa cúc, hoa huệ, hoa lay ơn, hoa đào hoặc hoa mai. Không nên cắm hoa khô, hoa nhựa hay hoa héo vì quan niệm rằng những loại hoa này sẽ làm phật lòng tổ tiên và thần linh.
- Bày trí lễ vật: Các lễ vật như quần áo giấy, giấy tiền vàng mã, ly rượu, đĩa hoa quả lớn, bình rượu được đặt hai bên bàn thờ sao cho cân đối, thuận mắt. Trên bàn thờ cần có không gian đủ rộng để đặt mâm ngũ quả, mâm cơm cúng.
Việc dọn và trang trí bàn thờ ngày Tết cần phải hoàn tất trước 30 Tết. Bởi theo quan niệm dân gian thì sau giao thừa ông bà tổ tiên đã bắt đầu về ăn Tết cùng gia đình. Bắt đầu từ ngày này gia chủ sẽ thắp đèn sáng liên tục trong 4 ngày tết, thể hiện sự chăm lo ân cần của con cháu.
>>>> XEM THÊM: 99+ Bộ tam sự bằng đồng chất lượng, giá tốt nhất
3. Ý nghĩa trang trí bàn thờ ngày Tết
Trang trí bàn thờ ngày Tết không chỉ là công việc chuẩn bị đón xuân năm mới mà còn mang ý nghĩa sâu sắc, gắn liền với tín ngưỡng và truyền thống văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam, bao gồm:
- Thể hiện lòng thành kính với tổ tiên: Việc trang trí bàn thờ thường được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp, khi gia đình tiễn ông Công ông Táo về trời, hoặc trong những dịp đặc biệt quan trọng như cưới hỏi, đám giỗ, thôi nôi. Đây là cách con cháu bày tỏ lòng biết ơn và sự tưởng nhớ đối với ông bà tổ tiên, những người đã có công dựng xây và bảo vệ gia đình.
- Giữ gìn nét đẹp trong văn hóa tín ngưỡng dân tộc: Bàn thờ là không gian thiêng liêng nhất trong mỗi gia đình Việt, việc trang trí bàn thờ ngày Tết chính là cách gìn giữ nét đẹp tín ngưỡng truyền thống. Mỗi vật phẩm trên bàn thờ, từ bát hương, lọ hoa đến mâm ngũ quả, đều mang những ý nghĩa tượng trưng, kết nối tinh thần giữa thế giới thực tại và tâm linh.
- Mong cầu một năm mới tốt lành, may mắn: Không chỉ là nghi lễ, trang trí bàn thờ còn gửi gắm những mong muốn về một năm mới bình an, thuận lợi, sức khỏe dồi dào và sự nghiệp thăng tiến. Mâm ngũ quả, bát hương, và các vật phẩm được sắp xếp trang nghiêm, hài hòa trên bàn thờ thể hiện mong cầu về sự sung túc, may mắn và thịnh vượng cho gia đình trong năm mới.
Như vậy, trang trí bàn thờ ngày Tết không chỉ là một văn hóa tín ngưỡng của mọi người dân Việt mà còn mang ý nghĩa sâu sắc, vừa duy trì nét đẹp văn hóa, vừa gửi gắm tâm tư, nguyện vọng tốt đẹp của con cháu đối với tổ tiên và tương lai.
>>>> XEM THÊM: 80+ Mẫu đỉnh đồng đẹp, chất lượng nhất 2024
4. Những điều cần tránh khi trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc
Khi thực hiện cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc được Đồ Đồng Dung Quang Hà chia sẻ ở trên, gia chủ cần phải nắm được những điều kiêng kỵ để tránh mắc phải. Dưới đây là những lưu ý cần tránh bạn cần nắm rõ:
4.1. Bát hương cần phải đặt chính giữa, không được di chuyển
Bát hương được xem là vật phẩm linh thiêng nhất trên bàn thờ, cần được đặt cố định ở vị trí trung tâm. Việc xê dịch bát hương khi lau dọn có thể làm ảnh hưởng đến sự thanh tịnh của người đã khuất. Trên bát hương thường có cây trụ để cắm hương vòng, mang ý nghĩa tượng trưng cho vũ trụ. Hai bát hương nhỏ đặt hai bên tạo thế tam tài, mang ý nghĩa đón tài lộc. Nếu cần thay đổi vị trí bát hương, phải làm lễ cầu xin phép để tránh phạm vào quy tắc phong thủy và động thổ không đúng cách.
4.2. Lau dọn bàn thờ đúng cách
Khi lau dọn bàn thờ, nên sử dụng nước gừng hoặc rượu để làm sạch các vật phẩm, thể hiện sự trang trọng và tôn kính. Trước khi lau bát hương, cần rút chân hương nếu quá nhiều. Không nên rút toàn bộ mà chỉ bỏ bớt, thường để lại khoảng 9 chân hương để giữ sự cân đối.
4.3. Chuẩn bị đồ cúng lễ kỹ càng, đầy đủ
Đồ cúng lễ cần chuẩn bị kỹ càng, bao gồm: rượu, hoa quả, vàng mã, xôi, cỗ mặn, và đặc biệt là một chén nước tinh khiết. Theo quan niệm dân gian, nước mưa được xem là biểu tượng cho sự trong sạch và tinh khiết, rất tốt khi dùng để thờ cúng.
Nếu không kịp chuẩn bị đầy đủ, ít nhất phải có một nén hương và một chén nước tinh khiết để thể hiện lòng thành. Khi thắp hương, cần lưu ý chỉ thắp số lẻ (1, 3, 5…), không thắp số chẵn vì theo quan niệm dân gian, số chẵn tượng trưng cho sự không trọn vẹn.
4.4. Khăn lau bàn thờ phải dùng riêng
Khăn lau và chổi quét dành cho bàn thờ phải được sử dụng riêng biệt, tuyệt đối không dùng chung với các vật dụng khác trong gia đình. Điều này đảm bảo sự sạch sẽ, tôn nghiêm, tránh uế tạp, bởi bàn thờ là nơi linh thiêng, không gian kết nối tâm linh giữa gia đình và tổ tiên.
Việc trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc không chỉ là việc chuẩn bị vật chất mà còn là cách thể hiện lòng thành kính, biết ơn đối với ông bà tổ tiên và gửi gắm những ước mong tốt đẹp cho năm mới. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về cách trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc cũng như những điều cần lưu ý để bàn thờ gia đình luôn trang nghiêm, thể hiện sự tôn kính. Ngoài ra, nếu bạn quan tâm đến các sản phẩm đồ thờ bằng đồng hay liên hệ trực tiếp đến hotline: 0944.58.1111 của Đồ Đồng Dung Quang Hà để được tư vấn nhanh chóng.
>>>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:
- Cách bày bánh kẹo trên bàn thờ ngày Tết mới nhất 2025
- Cách bày trí bàn thờ ngày Tết miền Nam chuẩn nhất 2025